arxa

arxa
1
I
сущ.
1. спина (у человека и животных). Arxasını çevirmək повернуться спиной, arxası üstündə uzanmaq лежать на спине, arxası üstündə üzmək плавать на спине
2. спинка, задняя часть чего-л. Kreslonun arxası спинка кресла, dilin arxası лингв. спинка языка
3. воен. тыл. Arxanı möhkəmlətmək укрепить тыл
4. помощь, поддержка, опора, защита. Dost arxadır друг – опора, onun arxası güclüdür у него сильная поддержка
II
прил.
1. задний. авто. Arxa oturacaq заднее сиденье, arxa təkərlər задние колёса, arxa körpü задний мост, arxa ressor задняя рессора, арха асгы задняя подвеска, arxa bufer задний буфер, arxa beyin мед. задний мозг
2. спинной. Arxa tel спинная струна
3. тыльный. Arxa tərəfi nəyin тыльная сторона чего, arxa bağlar мед. тыльные связки
4. обратный. Ayın arxa tərəfi обратная сторона Луны
III
в знач. послел. arxasına за. Stolun arxasına əyləşmək сесть за стол; arxasında позади кого-л., чего-л., за кем-, за чем-л. Evlərin arxasında за домами, dəyirmi stol arxasında за круглым столом, sükan arxasında за рулём, rəqəmlərin arxasında за цифрами
◊ arxa durmaq kimə
1. покровительствовать к ому
2. заступаться за кого; стоять горой за кого; arxa çevirmək kimə, nəyə повернуться спиной к кому, к чему, не хотеть видеть ко г о; arxası yerə dəyməmək не знать поражения, не быть побеждённым; arxasını yerə qoymaq kimin положить на обе лопатки кого; arxasına (arxasınca) düşmək
1. kimin преследовать кого, увязываться, увязаться за кем
2. nəyin добиваться, настойчиво стремиться достигнуть чего; dağ kimi arxası olmaq иметь сильную опору, поддержку; арха планда на заднем плане; arxadan vurmaq kimi ударить в спину кого; arxa edilmək сделаться опорой; arxasına baxmadan qaçmaq бежать без оглядки, не оглядываясь; arxaya çəkilmək отодвинуться назад, arxa plana keçirilmək отодвигаться, быть отодвинутым на задный план; arxasını yerə verməmək не сдаваться, не признавать свою вину; arxası olmamaq не иметь поддержки; arxaya atmaq: 1. откладывать, отложить (о деньгах); 2. отсрочивать, оттягивать (о деле)
2
сущ. разг. поколение, молодое поколение (в семье, племени и т.д.). Yeddi arxa семь поколений

Azərbaycanca-rusca lüğət. Dörd cilddə. Bakı, “Şərq-Qərb”. . 2006.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Полезное


Смотреть что такое "arxa" в других словарях:

  • arxa — is. 1. İnsanın, heyvanın dalı, kürəyi, beli. Arxasına yükləmək. Arxasını çevirmək. Arxası üstə yerə gəlmək. – Qız arxası üstə uzanıb kitab oxuyurdu. N. N.. Tutulanların ikisinin arxasında iri şələ vardı. Ə. Vəl.. Arxa çevirmək – dal çevirmək, üz… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • arxa — (Qazax, Şəmkir) nəsil. – Beş arxadı biz sırxanadan istifa:də ele:rdix’; – Yeddi arxa dolanannan bəri görüşüf (Qazax); – Onun yeddi arxa dolanına nəhlət, bizim öymüzü yıxdı, əlimizi heçə puça çıxardı (Şəmkir)  Arxa gəlməx’ (Ucar) – qorxu gəlmək,… …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

  • vəraə — ə. arxa, geri. Vərayi imkan imkan xaricində, mümkün olmayan …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • əqəb — ə. arxa, dal, geri …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • hanay — (Çənbərək, Şuşa) kömək, arxa ◊ Hanay durmax (Çənbərək) – arxa durmaq, kömək olmaq. – Qo:m gərəx’ bir birinə hanay dura kın, boyl dolana …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

  • püşt — f. 1) arxa, dal, geri; 2) bədənin arxa tərəfi; bel. Püştidivar «divarın arxası» sığınma yeri; sığınacaq …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • zəhr — f. zəhər, ağı. Zəhri mar ilan zəhəri ə. 1) arxa, dal; 2) kağızın, sənədin və s. arxa tərəfi; dal üzü …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • ard — is. 1. Arxa, dal. Yükü ardına almaq. Ardına (ardınca) düşmək – dalınca düşmək, izləmək. Pul ardına düşmək. Ovçu tülkünün ardına düşdü. İş ardına düşmək. 2. Bir şeyin arxa, dal tərəfi, gerisi, geri tərəfdə olan yer. Evin ardı. Dəyirmanın ardı… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • arx — is. Tarlaya, bostana və s. yə su axıtmaq üçün açılan yol. Arxlar axır çay olur. – Yolun iki yanı ilə axan balaca arxlar axşamdan donmuşdu. M. Hüs.. ◊ Arxa bir də su gələr – «ümidini kəsmə» mənasında məsəl. Sirişki çeşm töküb ağla yar üçün,… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • arxasız — sif. Köməyi, arxası, havadarı, himayəçisi olmayan; köməksiz. Arxalıya arxa olma – yamaq sayarlar; Arxasıza arxa ol – dayaq sayarlar. (Ata. sözü). Zöhhakı məhv edən Gavə yoxsul, arxasız bir dəmirçi idi. H. C.. Bu gün Hüseyn artıq arxasız və… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • daban — is. 1. İnsan və heyvan ayağının dal hissəsi. Çox gəzməkdən dabanlarım sızıldayır. 2. Ayağa geyilən şeylərin arxa hissəsi. Corabın dabanını yamamaq. – Qərənfil xala corabların ikisinin də dabanını toxuyub kəsdi. Ə. Vəl.. // Ayaqqabı altının arxa… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»